Trg SlobodeUlice i trgovi

O TRGU SLOBODE

Trg Slobode je mesto gde se sastaju dva puta još od vremena osnivanja grada, put ka Futogu i put ka Kamenici, i nastavlju dalje zajedno kao Zmaj Jovina ulica. Futoški put dolazi do Trga Slobode, preko Futoške, pa Jevrejske ulice i Pozorišnog trga. Nekadašnji put ka Kamenici, vodio je do kameničke ade, gde se čamcima prelazilo u Kamenicu. Ostatke ovog puta danas čine ulice Lasla Gala, Železnička, Trg Mladenaca i Kralja Akeksandra do Trga Slobode.

Najstariji plan grada Novog Sada izrađen 1745. godine, neposredno pre dobijanja statusa Slobodnog kraljevskog grada, sa obeleženim glavnim putevima ka susednim mestima i raskršćima ovih puteva. Put ka Temerinu vodio je dalje do Budimpešte i Beča, ka Petrovaradinu do Beograda i Istambula, a ka Futogu do Bača i dalje na zapad. Ova tri puta su se ukrštala isped današnjeg vladičinog dvora i spomenika čika Jovi Zmaju.

Trg Slobode je nekada bio poznat kao „Velika pijaca“, kako se nastavljao na Zmaj Jovinu koja se tada zvala jednostavno Pijaca (to ime nosi i na planu grada iz 1745.godine). Kasnije je dugo nosio ime Glavni trg i pod tim imenom ga pominje i nemački putopisac Sigfrid Kaper koji je Novi Sad posetio nekoliko meseci nakon bombardovanja u Buni 1849. godine:

„Sa glavnog trga, na kojem je stara, ruševna Gradska kuća jedina bila pošteđena plamena…. Ponovo sam se uputio prema glavnom trgu. Na sredini tog trga se uzdiže zelenilom okruženo Sveto trojstvo, a nekoliko koraka od njega jedna jednospratna, napola srušena kuća…. To je stara gradska kuća.“

Glavni trg oko 1880. godine, u pijačni dan

Sauterovom planu Novog Sada iz 1889. godine Trg Slobode i dalje nosi ime glavni trg (na mađarskom i nemačkom) pri cemu se ime odnosi samo na deo trga uz katoličku crkvu (obeleženo crvenim):

Trg Slobode, tada Glavni trg, označen crvenim Sauterovom planu grada iz 1889. godine

Na Sauterovom planu vidimo originalno crnim označene značajne objekte u gradu, sa naprisima. Na Trgu Slobode su označeni Hotel Elizabeth, koji i danas postoji i radi kao Hotel Vojvodina, zatim sa suprotne strane Hotel Kronz, na čijem je mestu uskoro izgrađen Grand Hotel Mayer, kao i stara palata „Gvozdeni čovek“ sa natrisom Sparkasse. Označena je i stara katolička crkva, na čijem će mestu nići Katedrala 5 godine kasnije.

Trg Slobode, tada Gavni trg sa tramvajem na beloj liniji koji prolazi pored svetog trojstva

Na trgu su saobraćali tramvaji od 30. septembra 1911. do istog dana 1958. godine, kada je ukinut. Ovde je bilo račvanje na Liniju 1, poznata kao bela linija od Futoške Kapije do Temerinske ulice, i Liniju dva, zelenu liniju koja je išla od bivše železničke stanice do kraja Dunavske ulice, što je bila obala Dunava.

Trg Slobode oko 1900. godine

Trg Slobode gotovo 200 godina nije menjao ime jer to je bio glavni gradski trg i zvao se Glavni trg, ali na planu grada iz 1900. godine vidimo novo, politički obojeno, ime Trg Franca Jozefa (tadašnjeg cara). Nakon I svetskog rata dobija ime Trg Oslobođenja, pa tokom okupacije u II svetskom ratu, ime se menja u Trg Državne zastave (na mađarskom), da bi posle rata dobio ime Trg Slobode koje nosi i danas

Оставите одговор

Ваша адреса е-поште неће бити објављена. Неопходна поља су означена *