O ULICI KRALJA ALEKSANDRA
Ovo je nekadašnja Glavna ulica, koja se, preko današnjeg Trga Slobode, nastavljala ka Zmaj Jovinoj koja se tada zvala jednostavno Pijaca. Ulica se nalazi na pravcu koji je nekada iz grada vodio ka Kamenici, a kasnije ka železničkoj stanici.
Novi Sad je nastao raskršću 3 puta koji su se sastajali kod spomenika Zmaj Jovi ispred vladičinog dvora. Od raskršća ka zapadu, kroz Zmaj Jovinu (Glavna ulica) pruža se put ka Futogu i Kamenici, koji se razilaze na današnjem Trgu Slobode, levo (Kralja Alesandra) i desno (stara Jevrejska i Futoška ulica) od Gradske kuće. Od raskršća ka jugu, kroz Dunavsku ulicu, išao je put ka Petrovaradinu preko pontonskog mosta i dalje ka Beogradu, a ka severu, kroz Pašićevu, put ka Temerinu (Temerinska ulica), i dalje ka Budimpešti, od koga se kod nekadašnje kafane 3 kralja, odvajao put za Kisač (Kisačka ulica). Negde na sredini Zmaj Jovine ka severu se odvaja još jedan stari put, put ka Rumenci, koji vodi kroz Miletićevu, pa Vojvode Bojovića i Kralja Petra, do Rumenačke ulice.
Današnja ulica Kralja Aleksandra najpre je nosila ime Glavna ulica (na planu grada iz 1745.), a kasnije dugo Gospodska ulica (što vidimo i na Sauterovom planu grada iz 1889.), i vodila je ka kameničkoj adi, odakle se čamcima prelazilo u Sremsku Kamenicu. Gospodska ulica se dalje pružala preko Trga Mladenaca i Železničke, sve od kraja Lasla Gala.
Kasnije je ova ulica vodila do železničke stanice (današnja zgrada Limanske pošte), i zato danas njen deo nosi ime Železnička ulica. Na narednoj slici vidimo ovu ulicu označenu crvenim na Sauterovom planu Novog Sada iz 1889. godine.
Na ovom planu vidimo Kraljevsku državnu gimnaziju za mestu gde se danas nalazi Bazar. U ovoj ulici su i veoma reprezentativni objekti: Palata Dunđerskih na broju 3, stara Adamovićeva palata na broju 4 i Menratova palata na broju 14. Ovi objekti su na sajtu opisani u zasabnim člancima. Brojevi kuća na Sauterovom planu su sasvim drugačiji, jer je tada svaka kuća u gradu imala svoj jedinstveni broj, koji nije bio vezan za ulicu.
Ovo je jedna od ulica kojom su saobraćali tramvaji od 30. septembra 1911. do istog dana 1958. godine, kada je ukinut. Ovde je prolazila Linija dva, poznata kao zelena linija išla je od bivše železničke stanice do kraja Dunavske ulice, što je bila obala Dunava.
Ulica je promenila mnogo imena, od Glavne ulice na planu grada iz 1745. godine, preko Gospodske ulice na Sauterovom planu grada iz 1889. godine, do neobično velikog broja promena imena u narednih sto godina: ulica Košuta Lajoša od kraja XIX veka do 1918, 1918-1941: Regenta Aleksandra pa Kralja Aleksandra, 1941-1944: Hitler Adolf utca 1944-2000: Kralja Aleksandra, Generalisimusa Staljina, Aleksandra Rankovića, Narodnih heroja, i opet Kralja Aleksandra, kako se zove i danas. Uopšteno o dinamici promena imena ulica u Novom Sadu više možete pročitati na: Odontonimi Novog Sada.
