Beogradska broj 19

,,Zgrada komorskog provizora”

• 

Spratna stambeno-poslovna kuća zahvata ugao ulica Beogradske i Nazorove. Prema raspoloživim podacima, podignuta je kao sedište Carskog i kraljevskog Provizorata, petrovaradinskog najverovatnije početkom druge polovine XVIII veka. U prilog navedenom govore i funkcionalna organizacija prostora, konstruktivni i primenjeni sklop arhitektonski detalji, rešenje krovne konstrukcije, kao i stilske karakteristike obrade fasada.

Кuća ima osnovu u obliku latiničkog slova ,,L” sa pešačkim ulazom iz Beogradske ulice i širim kolskim ulazom iz Nazorove ulice, koji je danas van funkcije.

U prizemlju su dva lokala, dok je na spratu stambeni prostor. Unutrašnji uzan hodnik, pomeren neznatno u desno, u svom prednjem delu nastao je pregradnjom dela uličnog lokala, što se uočava u poluobličastoj svodnoj konstrukciji koja je pregrađena zidom hodnika.

U nastavku je hodnik podeonim lucima izdeljen u četiri traveja pod sfernim svodovima. Na sredini, sa desne strane stepenište za sprat sa drvenim gazištima i prolaz prema Nazorovoj ulici sa ulazom u podrum. Dalje hodnik prelazi u nekad otvoreni trem koji je bio spojen sa širokim ulazom, svojedobno verovatno glavnim, iz Nazorove ulice. Prostorije prizemlja su pod poluobličastim svodovima sa svodnim lukovima, dok su na spratu sa ravnom tavanicom, osim na hodniku i podestu koji su pod segmentnim sfernim svodovima. Zasvođeni podrum zauzima ulični deo objekta i služi kao magazin lokala. Кrov je izrazito visok, pokriven biber crepom sa pet sačuvanih karakterističnih odžaka.

Ulična fasada u Beogradskoj ulici ima četiri, a u Nazorovoj, osam osi otvora. Uglovi su naglašeni plitkim lezenama, a duža fasada je po sredini lezenom izdeljena u dva jednaka dela. Malterski ukras čine podeoni venac, jednostavno profilisani prozorski okviri povezani kordonskim vencem, potkrovni venac, te blago naglašeni parapeti. Na fasadi je, u zoni prizemlja, od originalnog izgleda, očuvan karakteristični ulazni otvor sa nadsvetlom i drvenim dvokrilnim vratima sa okovom i giterom od kovanog gvožđa, deo masivne drvene kapije i prozorski otvori iz Nazorove ulice, dok su na spratu sačuvani svi originalni prozorski otvori sa karakterističnom stolarijom, uključujući i drvene šalukatre na prva dva prozora sprata na samom uglu Nazorove ulice.