Njegoševa

NJEGOŠEVA 22

Jednospratna zgrada gimnazije „Svetozar Marković“, izgrađena je u stilu istorizma, sa osnovom u obliku ćiriličnog slova „Г“, 1895. godine kao Mađarska državna ženska građanska škola, po projektu Pekla Bele. Od 1919. godine u ovu zgradu je preseljena Državna ženska gimnazija, a posle drugog svetskog rata Geodetska škola, pa osnovna škola „Petar Petrović Njegoš“. Od 1972. godine ovde se nalazi gimnazija „Svetozar Marković“.

Na zgradi je izvršena adaptacija potkrovlja, 1992. godine, čime je formiran još jedan sprat. 

Ulična fasada zgrade je široka, sa 13 osa otvora, i primetno je zakrivljena jer prati staru regulaciju uličnog pravca.

U prizemlju je na levom kraju postavljen kolski ulaz flankiran jednstavnim pilastrima i nadvišen trougaonim frontonom, dok je na desnom kraju postignuta simetrija jednakom dekorisanim parom prozora. Trouglasti frontoni su povezani po donjoj ivici, profilisanim međuspratnim vencem. 

U osi prozora, na sokli su veći podrumski prozori.

Prozori, u profilisanim malterskim ramovima sa diskretnim završcem, su postavljeni u pravilnom nizu, a samo su na spratu pri krajevima upareni.

Fasadno platno je u prizemlju horizontalno fugovano, a na spratu ravno malterisano.

Dvorišna fasada je ravno malerisana sa ispupčenim soklom, na kome su podrumski otvori. Prozori su u ravnim malterskim ramovima sa završcem, osim na dograđenom spratu gde nema dekoracije oko prozora.

Na Sauterovom planu iz 1889. označena je parcela broj 925, bez uličnog objekta, na kome će škola biti izgrađena 1895. godine.

Na planu grada iz 1900. ova zgrada je ucrtana kao ženska škola, a vidimo da je dvorisni objekat isti kao na Sauterovom planu.

Na fotografiji snimljenoj pre 1899. godine, kada je razglednica poslata, vidimo ovu jednospratnu zgradu, sa fasadom veoma sličnom današnjoj, i natpisom Mađarska državna ženska građanska škola, iako neki izvori govore da je sprat dograđen tek 1905. Verovatno je do zabune došlo jer je Klosterska škola u broju 9 zaista bila parterna zgrada kojoj je dozidan sprat 1905.

Na fotografiji snimljenoj oko 1930. godine, sa desne strane vidimo Državnu žensku gimnaziju.

Fotografija iz 1992. neposredno pred početak rekonstrukcije.

Iz arhiva Zavoda za Zaštitu spomenika kulture Grada Novog Sada (F.K. 987/A, 1992.)

Realizaciju sajta pomogala je Gradska uprava za kulturu Novog Sada

Za realizaciju ovog sajta korišćeni su izvori i materijali Zavoda za zaštitu spomenika kulture Grada Novog Sada

STARO JEZGRO NOVOG SADA je proglaseno za kulturno dobro, odlukom o utvrđivanju za prostorno kulturno-istorijsku celinu – 05 br. 633-151/2008 od 17. januara 2008, „Sl. glasnik Republike Srbije“ br. 07/2008.