KATOLIČKA PORTA 3

Jednospratna palata Plebanija, rimokatolički župni ured, izgrađena u stilu ranog klasicizma sa elementima kasnog baroka, osnove u obliku pravougaonika, 1808. godine za Rimokatoličku crkvenu opštinu, prema planu Georga Efingera. 

Ova zgrada je jedna od svega 8 zgrada u centru Novog Sada kojima tokom bombardovanja u Buni nije izgoreo krov, a verovatno jedina koja je ostala suštinski nezimenjena od vremena izgradnje, što se vidi i po strmom baroknom krovu, sličnom krovovima na tvrđavi. Na ovom mestu se nalazio objekat slične osnove pre 1745. godine, verovatno još iz vremena kada je Petrovaradinski šanac bio dodeljen pod upravu županije Bač-Bodrog 1727. godine. Tada je županijska uprava dodelila veliku parcelu rimokatoličkoj crkvenoj opštini za crkvu, župni dom i groblje. Sama novosadska rimokatolička župa osnovana je 1718.

Palata Plebanija je slobodnostojeća jednospratnica, sa 7 vertikala. Centralno u širini tri otvora je plitak rizalit. Otvori su jonskim pilastrima koji se prožaju preko oba nivoa, a na frizu kojim se rizalit završava je venac girlandi sa motivima krugova i kićanki, kao dekorativni elementi u ranom klasicističkom copf stilu.

Arhitravno završeni prozori su simetrično raspoređeni. 

Pešački ulaz je centralno postavljen, a iznad njega je kamena tabla sa uklesanim natpisom sa imenom graditelja i godinom gradnje, 1808. 

Sa dvorišne strane se nekada pružao vrt sve do trifkovićevog trga, a u drugoj polovini XIX veka deo vrta ka trgu je parcelisan i izgrađene su dve zgrade. Na dvorišnoj fasadi su tri verikale otvora sa ventralno postvaljenim balkonom. Fotografija je snimljena u toku rekonstrukcije krova Plebanije 2016. godine.

Na planu grada iz 1745. godine vidimo da se na mestu današnje Katoličke porte nalazilo groblje, i tadašnji župni dom (zaokružen crvenim) na istom mestu gde je i danas. 

Na Sauterovom planu iz 1889. označena je parcela župnog doma sa vrtom koji je izlazio na Trifkovićev trg.

Na planu grada iz 1900. vidimo da je na kraju vrta  ka trgu izgrađen objekat sa osnovom u obliku nepravilnog ćiriličnog slova „П“.

Fotografija iz vazduha snimljena 1926. godine sa jednospratnicom ka Trifkovicevom trgu, koja postoji i danas, vrtom i samom Plebanijom sa dvorišne strane.

Fotografija Plebanije snimljena oko 1930. godine.

Fotografija snimljena je 1984. godine, sa originalnim biber crepom pre rekonstrukcije.