O KATOLIČKOJ PORTI
Katolička porta, je prvobitno bilo groblje pored katoličke crkve, da bi krajem XVIII veku, kako se grad širio, bilo prebačeno na tadašnju periferiju. Vremenom je porta postala jedan od omiljenih gradskih kutaka novosađana, nekako skriven, a u samom centru.
Na planu grada iz 1745. godine vidimo da je na mestu ovog trga bilo katoličko groblje, na koje se moglo ući sa Glavnog trga (Trg Slobode), sa Pijace (Zmaj Jovina) i iz pravca Zlatne grede. Tako je ostalo sve do danas.
U Porti se nalazi Plebanija, sagrađena 1803. godine, jedna od svega dve kuće (druga je Zmaj Jovina 25A) u gradu sa originalnim baroknim oblikom krova, jer u bombardovanji 1849. tokom Bune nije bila značajnije oštećena.
Na ovom mestu se nalazio objekat slične osnove pre 1745. godine, verovatno još iz vremena kada je Petrovaradinski šanac bio dodeljen pod upravu županije Bač-Bodrog 1727. godine. Tada je županijska uprava dodelila veliku parcelu rimokatoličkoj crkvenoj opštini za crkvu, župni dom i groblje. Sama novosadska rimokatolička župa osnovana je 1718.
Na trgu desno od Plebanije je zgrada KCNS i palata Vatikan. Zgrada u kojoj je KCNS sagrađena je između dva rata:
Palata Vatikan je jedna od najvećih stambeno-poslovnih zgrada na području starog jezgra Novog Sada. Projekat za ovu trospratnu palatu izradio je 1930. godine arhitekta David Daka Popović. Investitor je bila Rimokatolička crkvena opština. Zgrada poseduje stilske odlike poznog istorizma što doprinosi činjenici da se dobro uklopila u ambijent starog jezgra, dajući posebnu ambijentalnu vrednost Katoličkoj porti kao jednom od najskladnijih gradskih trgova.
Porta je zajedno sa današnjom ulicom Mite Ružica nosila ime Crkvena ulica do kraja I svetskog rata, i ponovo tokom okupacije, a između dva rata se zvala Porta, a posle oslobođenja Katolička porta, kako se zove i danas.
Ispod galerija fotografija Katoličke porte iz raznih epoha:
